Vulkaanuitbarsting: explosief of effusief?

Vrijwel dagelijks zijn er op aarde wel een tiental vulkanen actief.  Onderstaande wereldkaart laat zien wat de actieve vulkanen van dit moment zijn.

Afgelopen half jaar hadden we een paar uitbarstingen die prominent in het nieuws kwamen. Zo is sinds maart op IJsland al de Geldinadalur actief,  in april barstte La Soufriere uit op het Caribische eiland Saint Vincent en sinds 20 september stroomt er lava uit de  Cumbre Vieja op het Canarische eiland La Palma. Alle drie door hun locatie en door het type magma zijn het heel verschillende vulkanen

Typen vulkanen
Vulkanologen onderscheiden op hoofdlijnen effusieve (rustig vloeiende) en explosieve erupties, en die termen staan ook in alle methodeboeken. Daar worden ze gekoppeld aan bepaalde omstandigheden en ook bepaalde vulkaantypen. Bijvoorbeeld: bij een hotspot barst basalt uit, dat gebeurt effusief en als het lang genoeg doorgaat vormt zich een schildvulkaan. De Geldingadalir is daarvan een schoolvoorbeeld. Nog zo eentje: bij een convergente plaatgrens heb je explosieve erupties van andesiet-achtige magma’s en die vormen stratovulkanen. De Soufrière dus. [M Booden 2021]

Uitzonderingen
Maar wat als zich op de hotspot een stratovulkaan vormt? En wat als de uitbarstingen op een hotspot behoorlijk explosief zijn en de lava die eruit komt, taai is en brokkelige, dikke stromen vormt? Kortom, zoals op La Palma?  Dat is dus niet volgens het boekje. Maar het gebeurt wél en bij een conflict gaat de werkelijkheid toch echt vóór op het boekje. Dat stelt geoloog Mathijs Booden in een artikel op de website van Geografie en gaat daarbij ook wat dieper in op die uitzonderingsgevallen.


Lees verder in Geografie “Vulkaanuitbarsting: explosief of effusief?” >>>>

Comments are closed.